 |
| HM vàng đực. |
 |
| CT vàng đực. |
 |
| Cá mái vàng đậm và vàng nhạt (ảnh L. Xiong) |
Gen đỏ toàn thân hiển nhiên là gen trội mà nó làm cho màu đỏ xuất hiện nhiều và lan ra toàn thân. Tuy nhiên, theo kinh nghiệm lai tạo của tôi, vài bầy cá đỏ toàn thân có xuất hiện cá thể màu cambodian và vàng. Chọn một cặp cá màu vàng từ bầy đó đem lai tiếp thì thế hệ F2 thu được 25% cá màu vàng. Phần còn lại có màu cambodian đỏ. Lai một cặp khác màu (màu đỏ với màu vàng) từ thế hệ F1 chúng ta sẽ thu được thế hệ F2 gồm 50% cambodian đỏ, 40% đỏ và 10% vàng. Lai một cặp cá đỏ từ bầy F2 này với nhau chúng ta sẽ thu được 100% cambodian đỏ ở thế hệ F3.
Bây giờ chọn ra một con rồi đem lai xa với dòng cá đỏ toàn thân của nhà lai tạo khác. Cá đỏ toàn thân này là thế hệ lai F6 của dòng cá đỏ x cá đỏ; mà trước đó nhà lai tạo lai xa cá đỏ với cá đen/cam để cho màu đậm hơn. Kết quả thu được bao gồm 40% cambodian đỏ, 40% đỏ, 10% đỏ toàn thân và 10% vàng.
Tôi lưu ý rằng màu cambodian đỏ ở dòng cá này trông hơi vàng so với màu kem hay màu thịt ở cambodian truyền thống.
Màu vàng xuất hiện từ kết quả lai xa giữa những dòng cá đỏ toàn thân không đậm như màu vàng lý tưởng. Một số con rất nhạt, số khác có vảy ánh đen nên trông không được “sạch”. Những màu vàng như vậy được gọi là “màu dứa” và thường là cá đỏ toàn thân mang gen non-red. Để hạn chế tối đa vảy đen ở cá betta dứa, nó thường được lai xa với cambodian red, tuy nhiên kiểu lai xa này có xu hướng tạo ra những con cá có màu vàng nhợt nhạt. Vì vậy, tạo ra màu vàng thực sự là công việc rất khó khăn!
Theo tiến sĩ Gene Lucas, màu vàng không chỉ được quy định bởi một gen. Không hề có khái niệm gen tạo nên màu vàng ở cá betta. Màu vàng chỉ là màu sắc thể hiện bề ngoài. Nó được Lucas xếp vào loại gen “không đỏ” (non-red). Loại gen lặn này làm cho cá betta có màu vàng thay vì màu đỏ. Lý do tiến sĩ Gene Lucas không dùng từ “gen vàng” bởi vì:
1. Thuật ngữ “gen không đỏ” (non-red) trước đây từng được dùng để mô tả những đột biến tương tự.
2. Tránh để mọi người hiểu lầm rằng chỉ có một gen duy nhất tạo ra cá màu vàng.
Theo tiêu chuẩn của IBC, màu vàng được xếp vào loại cá đơn sắc, màu thân sáng. Để tạo ra cá vàng đơn sắc, phải mất rất nhiều công sức. Phải giới hạn các màu đen và ánh kim (càng nhiều càng tốt), màu vàng phải thay thế màu đỏ và phải lan ra toàn thân cá. Có 4 yếu tố cần phải cải thiện trên tổng số 3 màu. Hai trong số đó có vẻ bình thường vì chỉ liên quan đến gen lặn tức gen “non-red” như đề cập ở trên và gen cambodian hạn chế hoàn toàn màu đen. Hai yếu tố còn lại (màu đỏ lan toàn thân và hạn chế màu ánh kim tức màu xanh lục hay xanh dương) không chỉ liên quan đến một gen. Được biết:
1. Màu vàng x màu vàng có thể tạo ra cambodian đỏ.
2. Cambodian đỏ x cambodian đỏ cũng có thể tạo ra màu vàng.
Màu vàng và cambodian là gen lặn và có thể trộn lẫn với nhau. Có người tuyên bố rằng lai cambodian vào dòng màu vàng là cách thức tốt để duy trì màu vàng thật sáng. Nếu bạn cứ lai màu vàng với nhau mãi thì màu sắc sẽ ngày càng nhạt dần và trông kém hấp dẫn.
Di truyền (Jim Sonnier)
Non-red (vàng) x đa sắc cái (đỏ bình thường) = 100% đa sắc (mang gen non-red)
Non-red (vàng) x đa sắc (mang gen non-red) = 50% non-red (vàng) và 50% đa sắc (mang gen non-red)
Đa sắc (mang gen non-red) x đa sắc (mang gen non-red) = 25% non-red (vàng) và 75% đa sắc (67% mang gen non-red)
Non-red (vàng) x đỏ toàn thân = 100% đỏ toàn thân (mang gen non-red)
Non-red (vàng) x non-red (vàng) = 100% non-red (vàng)
Bài viết cùng thể loại:
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét