Đuôi hoa là loại đuôi mới nhất được phát hiện trong giới chơi cá betta. Có nhiều ý kiến rất khác nhau giữa các nhà lai tạo xung quanh việc có nên lai tạo cá đuôi hoa hay không. Trong bài này, tôi xin được giới thiệu vắn tắt về quá trình phát triển của cá đuôi hoa và làm thế nào để nhận diện chúng qua hình ảnh. Lưu ý rằng đây chỉ là ý kiến và kinh nghiệm của cá nhân tôi mà thôi.
Với mục đích lai tạo và phát triển dòng cá halfmoon hoàn hảo, các nhà lai tạo tuyển chọn cá của họ dựa trên hàng loạt đặc điểm chẳng hạn như tia vây/cạnh đuôi thẳng và phân nhiều nhánh nhằm tạo ra bộ vây thăng bằng và cân đối.
Để đạt được mục đích trên và cải thiện những đặc điểm mong muốn, nhiều phương pháp lai tạo chẳng hạn như lai cận huyết, lai tuyển chọn thường được áp dụng.
Những phương pháp được áp dụng trong quá trình lai tạo cá halfmoon hoàn hảo đã làm xuất hiện dòng cá “mới” trong thế giới cá betta cảnh, dòng
cá đuôi hoa.
 |
Cá đuôi hoa màu đồng (6 tuần tuổi). Cá non có biểu hiện siêu hoa với những búp vây ở đuôi, vây lưng và vây hậu môn.
|
Nhưng chúng thực sự xuất hiện vào khi nào? Đó là khi nhóm CHENMASWIL phát triển dòng cá halfmoon hiện đại vào những năm 1990 và Jeff Wilson là người đã tạo ra những cá thể “đột biến” đầu tiên. Những con cá này xuất hiện khi ông lai dòng cá của mình với dòng của Laurent Chenot. Bởi vì mối quan hệ quen biết, các thành viên trong nhóm thường xuyên trao đổi cá halfmoon cho nhau trong quá trình lai tạo và họ đều biết về sự đột biến này. Ban đầu họ rất háo hức với phát hiện này nhưng cá đuôi hoa lại yếu ớt hơn so với cá bình thường cùng bầy và không thể sinh sản được. Bởi vì những vấn đề này và cũng vì họ đang lai tạo những con halfmoon chất lượng tốt thông thường nên họ không quan tâm đến chúng nữa. Những cá thể đột biến chưa bao giờ được sử dụng để lai tạo trong dòng cá halfmoon của họ. Jeff Wilson và Pete Goettner đã trưng bày vài con loại này tại triển lãm của IBC tổ chức vào những năm 1993, 1994. Hồi đó, họ đặt tên cho những cá thể “đột biến” này là halfmoon kim cương vàng dựa trên màu sắc bề ngoài của cá, chúng luôn có màu vàng bóng (màu nhạt) và khi không giương vây, đuôi của chúng trông giống như viên kim cương.
Ngày nay, có rất nhiều loại cá đuôi hoa khác nhau từ loại bình thường đến loại “siêu hoa”. Đặc điểm chính của cá đuôi hoa đó là phân nhánh tia vây phát triển (búp vây) ở tất cả các vây lẻ.
Đặc biệt, các búp vây nhô ra và xếp chồng lên nhau ở đuôi trông giống như “cánh hoa”, đó là lý do chúng được gọi là cá đuôi hoa. Những đặc điểm thường thấy khác ở cá đuôi hoa, nhất là ở loại cá “siêu hoa”, là vây bụng và vây lưng nhỏ, màu sắc thân nhợt nhạt (có lẽ do tác động của gen blond?) so với những cá khác cùng bầy, vảy bị tật hay không đều, trưởng thành và phát triển chậm. Những búp vây cũng ảnh hưởng đến khả năng bơi lội của chúng.
Hầu hết mọi trường hợp, đặc điểm đuôi hoa biểu hiện rất sớm trong quá trình phát triển của cá. Đặc biệt, cá “siêu hoa” có vây phát triển thật to và ấn tượng khi chúng còn rất nhỏ so với những con cùng bầy. Ban đầu điều này rất hấp dẫn, nhất là với những nhà lai tạo chưa có nhiều kinh nghiệm nuôi loại cá này, nhưng sau đó mọi người thường thất vọng vì những con cá này khi trưởng thành trở nên rất xấu.
 |
| Cá Mustard Gas đuôi hoa. Cá non có biểu hiện siêu hoa với những búp vây ở đuôi, vây lưng và vây hậu môn nhưng vảy không đều và thân có màu sắc nhợt nhạt. |
So sánh giữa hai con cá đực trong cùng bầy (8 tuần tuổi) cho thấy sự khác biệt rõ ràng giữa cá đuôi hoa bình thường (trái) và cá “siêu hoa” (phải).
 |
| Con siêu hoa bên phải có vây lưng, vây bụng nhỏ và vảy không đều so với anh em của nó bên tay trái. Hình trên cũng cho thấy mầu sắc nhợt nhạt của cá đuôi hoa như đã được mô tả. |
 |
Cá HM màu đồng. Đuôi của con cá đực này có biểu hiện đuôi hoa nhẹ. Ban đầu các tia vây giống như cá HM bình thường nhưng sau đó sẽ phát triển thành búp vây. |
 |
| Cá OHM xanh dương đực. Con cá đực này có đuôi cực kỳ cân đối. Những búp vây hơi xếp chồng lên nhau thể hiện đặc điểm đuôi hoa. |
 |
| Cá OHM đuôi hoa chocolate/Mustard Gas. Con cá này có biểu hiện đuôi hoa rất rõ ràng ở phần vây đuôi (lưu ý rằng những búp vây trông giống như cánh hoa). |
 |
| Cá HM đuôi hoa xanh metallic. Đây là một ví dụ về loại vây “siêu hoa”, lưu ý đến những búp vây ở các vây lẻ và thân màu sáng. |
Sau đây là các ví dụ về cá đuôi hoa mái:
 |
| Cá đuôi hoa bạch kim. Cá đuôi hoa mái với những búp vây ở đuôi và vây hậu môn. Các vảy trên thân cũng khác so với cá bình thường. |
 |
| Hai con siêu hoa mái với búp vây ở đuôi và vây hậu môn. Lưu ý rằng lớp vảy không đều ảnh hưởng mạnh đến phân bố màu sắc trên thân. |
 |
| Cá HM “lông vàng” hay “quạt vàng”. Con cá này là dạng “siêu hoa” đuôi quạt hay đuôi lông chim. Các búp vây ở đuôi trông giống như lông chim. Xin lưu ý đến các búp vây ở vây hậu môn và vây lưng và cả những cái vảy không đều trên thân. |
 |
| Cá HM đa sắc đuôi quạt hay đuôi lông chim. Một ví dụ khác về cá đực đuôi quạt hay đuôi lông chim. Các búp vây ở đuôi trông giống như lông chim. |
Có nên sử dụng cá đuôi hoa lai với dòng cá của bạn?
Đây là câu hỏi mà mỗi nhà lai tạo nên tự tìm lấy câu trả lời. Các ý kiến giữa những nhà lai tạo rất khác nhau. Một số người từ chối sử dụng và loại bỏ hết cá đuôi hoa. Họ chỉ sử dụng những con cá bình thường và tiêu chuẩn. Những người khác lại khẳng định họ lai tạo cá đuôi hoa với dòng cá của mình và cho rằng chúng làm tăng tỷ lệ cá HM trong bầy.
Chỉ có một điều chắc chắn đúng, khi bạn lai cá đuôi hoa với dòng cá của mình thì bạn sẽ làm gia tăng tỷ lệ cá đuôi hoa xuất hiện ở thế hệ kế tiếp.
Theo ý kiến cá nhân tôi, chúng ta nên hết sức cẩn thận với dòng cá này. Khi làm việc với chúng, bạn phải lựa chọn cá giống thật khắt khe để tuyển ra những con cá thật cân đối. Tôi thường chọn những con đuôi hoa bình thường hay trung bình trong bầy để lai tạo tiếp. Cần phải lựa chọn cá mái hết sức cẩn thận tức chọn những con mà tia vây không phân nhánh quá nhiều để cân bằng với búp vây.
 |
| Cá HM đuôi hoa xanh dương với đuôi xoè 230 độ. |
Sự phát triển tối đa của đặc điểm đuôi hoa có thể sẽ thúc đẩy sự phát triển của cá betta fullmoon với vây đuôi xoè đủ 360 độ.
Nhưng bạn nên nhớ rằng cá cũng cần phải bơi nữa!
Ghi chú (VNRD)
Nếu bạn thấy cá đuôi hoa xuất hiện trong bầy cá của mình và muốn duy trì dòng cá này thì hãy lai tiếp với cá halfmoon. Hãy thận trong khi lai cá đuôi "cực hoa" vào dòng cá của bạn vì các khiếm khuyết của nó như đuôi nhỏ, vảy không đều và màu nhợt nhạt.
Bài viết cùng thể loại:
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét